Ο προβολέας (=projector) είναι μία ηλεκτρονική συσκευή η οποία απεικονίζει (/προβάλλει) στατικές ή κινούμενες εικόνες, σε μεγάλη διάσταση. Αρχικά, οι προβολείς προορίζονταν για επαγγελματική χρήση, όπως: εταιρικές παρουσιάσεις, σεμινάρια, εκθεσιακά κέντρα, κλπ. Γρήγορα, όμως, η χρήση τους εξαπλώθηκε στη λεγόμενη αγορά του “οικιακού κινηματογράφου”, ή αλλιώς “home cinema”. Για να τους ξεχωρίζουμε, χρησιμοποιούμε τον όρο “business” ή “data” για τον επαγγελματικό προβολέα, και “video” για τον οικιακό. Συνεπώς, λέγοντας “βιντεοπροβολέας”, εννοούμε τον video-projector, δηλαδή αυτόν που χρησιμοποιούμε στο σπίτι μας.

Τι κάνουμε λοιπόν?
Ξεκινάμε πάντα με τα βασικά:

Τι χρήση θέλω στον προβολέα?
Αν πχ θέλω να τον χρησιμοποιήσω με πολύ φως (πχ σε κάποια καφετέρια για προβολή αγώνων) είναι απαραίτητο να έχει υψηλή φωτεινότητα. Γύρω στα 2000 luments
Αν όμως θέλω να προβάλω σε χώρο με ελεγχόμενες συνθήκες φωτισμού, είναι υπεραρκετά και τα 1000 luments.
Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι όμως στην απόφασή μας γιατί ακόμα και με προβολέα των 2000luments μπορούμε να δούμε ταινία στο σπίτι μας (με ελεγχόμενες συνθήκες φωτισμού) αλλά θα έχουμε χειρότερο αποτέλεσμα στην απόδοση του μαύρου (που είναι σημαντικότατη στην κινηματογραφική αίσθηση)

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο στην έρευνά μας είναι η ανάλυση του προβολέα.
Η ανάλυση αφορά το πλήθος το εικονοστοιχείων που μπορεί αυτός να απεικονίσει. Το εικονοστοιχείο (=pixel) είναι η μικρότερη μονάδα απεικόνισης. Από τη στιγμή που η προβαλλόμενη εικόνα είναι δύο διαστάσεων (ύψοςxπλάτος), η ανάλυση εκφράζεται με δύο αριθμούς αντίστοιχα. Οι υπάρχουσες αναλύσεις σήμερα είναι δύο: η 720×1280 (ή απλά 720), και η 1080×1920 (ή απλά 1080).
Όταν λέμε “ανάλυση” αναφερόμαστε στην εγγενή δυνατότητα του προβολέα, αυτή δηλαδή που υποστηρίζεται από το πάνελ του. Το πάνελ, δεν είναι άλλο από μία μικροσκοπική οθόνη, στην οποία σχηματίζεται η εικόνα και εν συνεχεία – μέσω του φακού – προβάλλεται σε μεγέθυνση. Οι προβολείς είναι σε θέση να προβάλλουν και εικόνες διαφορετικής ανάλυσης, πλην όμως η καλύτερη εικόνα επιτυγχάνεται όταν οι αναλύσεις του υλικού προβολής και του πάνελ είναι ταυτόσημες.

Άλλο σημαντικό στοιχείο είναι το είδος/τεχνολογία απεικόνισης του προβολέα.
Ο τρόπος με τον οποίο οι προβολείς αναπαράγουν το χρώμα αντιστοιχεί στον τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο μάτι το αντιλαμβάνεται. Όλα τα χρώματα δεν είναι παρά σύνθεση τριών βασικών: του κόκκινου (=Red), του πράσινου (=Green) και του μπλε (=Blue).
Υπάρχουν δύο τύποι προβολέων, αναφορικά με το πως αναπαράγουν το χρώμα: Αυτοί που έχουν 3 πάνελς (οι λεγόμενοι “τρίτσιποι”), ένα για κάθε βασικό χρώμα, και αυτοί που έχουν 1 πάνελ (ή αλλιώς “μονότσιποι”). Ενώ οι τρίτσιποι είναι σε θέση να προβάλλουν και τα τρία χρώματα ταυτόχρονα, οι μονότσιποι τα προβάλλουν διαδοχικά. Αυτό γίνεται με μεγάλη ταχύτητα, έτσι ώστε να ξεγελούν το μάτι.

Πως αποδίδονται τα χρώματα στους προβολείς?
Στους μονότσιπους, μέσω ενός χρωματικού τροχού. Αυτός χωρίζεται σε τομείς, ένας για κάθε χρώμα, και σε κάθε τομέα υπάρχει αντίστοιχο φίλτρο πόλωσης του φωτός. Ο τροχός περιστρέφεται με μεγάλη ταχύτητα μπροστά από τη λάμπα του προβολέα, και η όλη κατασκευή είναι συγχρονισμένη έτσι ώστε το πάνελ να αναπαράγει το εκάστοτε χρώμα. Η τεχνολογία αυτή λέγεται DLP (Direct Light Processing), το δε πάνελ DMD (Digital Micromirror Device).

Οι τρίτσιποι έχουν να επιλέξουν μεταξύ τριών τεχνολογιών:
* LCD (Liquid Crystal Display)
* SXRD (Silicon X-tal Reflective Display), και
* D-ILA (Direct-Drive Image Light Amplifier)

Οι τεχνολογίες SXRD και D-ILA αποτελούν υλοποιήσεις της τεχνολογίας LCoS (Liquid Crystal on Silicon). Συγκεκριμένα, η SXRD έχει υιοθετηθεί από τη Sony, ενώ η D-ILA από τη JVC. Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν και τρίτσιποι DLP (3 πάνελ DMD), πλην όμως σπανίζουν στην αγορά του home cinema, και είναι πανάκριβοι. Χρησιμοποιούνται κυρίως σε μεγάλες αίθουσες (αμφιθέατρα, ψηφιακοί κινηματογράφοι). Γι αυτόν το λόγο, έχει επικρατήσει οι όροι “μονότσιπος” και “DLP” να ταυτίζονται.
Όλες αυτές οι τεχνολογίες βασίζονται στην ψηφιακή επεξεργασία και αναπαραγωγή του σήματος. Αντικατέστησαν τους προβολείς CRT (Cathode Ray Tube), οι οποίοι ήταν αναλογικοί.

Ποια από τις δύο βασικές τεχνολογίες είναι καλύτερη? Καμία.
Όλες έχουν υπέρ και κατά, συνεπώς, είναι θέμα προτίμησης και αξιολόγησης. Εάν σκοπεύετε να αγοράσετε προβολέα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να αποφασίσετε είναι το αν θα πάρετε μονότσιπο ή τρίτσιπο. Η απόφαση αυτή είναι θεμελιώδους σημασίας καθότι ο τρόπος λειτουργίας του μονότσιπου (DLP) δημιουργεί παρενέργειες σε σημαντική μερίδα θεατών. Εάν το RBE (Rainbow Effect) είναι για σας ανασταλτικός παράγοντας, τότε δεν έχετε άλλη επιλογή από τρίτσιπο. Ένα ακόμη – για μερικούς – μειονέκτημα των μονότσιπων είναι η “επιλεκτικότητα” στην εγκατάστασή τους. Διαθέτουν, κατά κανόνα, περιορισμένο εύρος zoom, ανυπαρξία οριζόντιας μετατόπισης (=Horizontal Shift) του φακού καθώς και ανυπαρξία ή ελάχιστο εύρος κάθετης μετατόπισης (=Vertical Shift). Το εύρος του zoom έχει να κάνει με την ευελιξία τοποθέτησης ως προς την απόσταση από την οθόνη. Η οριζόντια μετατόπιση αφορά τη δυνατότητα εγκατάστασης του προβολέα δεξιότερα ή αριστερότερα από το νοητό της κέντρο. Τέλος, η κάθετη μετατόπιση αφορά στην ευελιξία τοποθέτησης ως προς την απόσταση από το άνω ή κάτω άκρο της.

Στον αντίποδα, το μεγαλύτερο μειονέκτημα των τρίτσιπων είναι η πιθανή απόκλιση των πάνελ τους, με άμεση επίπτωση στην ευκρίνεια της εικόνας. Σήμερα, είναι λίγοι οι προβολείς που παρέχουν ψηφιακή διόρθωση σύγκλισης (όπως πχ οι Sony VPL-VW85 και JVC DLA-HD100 κοκ). Ακόμη, όμως, και με άριστη σύγκλιση, οι τρίτσιποι δεν μπορούν να ξεπεράσουν τους DLP στην ευκρίνεια και λάμψη της εικόνας που παρέχουν. Η υποδεέστερη τεχνολογία, σε αυτόν τον τομέα, είναι η LCD.

Πριν την αγορά πρέπει πάντα να γίνεται καλός έλεγχος όλων των επιμέρους στοιχείων αλλά και αυστηρός έλεγχος του budget μας!
Μην ξεχνάμε πως η προβολή ταινιών σε βιντεοπροβολέα προϋποθέτει ύπαρξη συστήματος ήχου (κατά προτίμηση πλήρες πολυκάναλο Home cinema) γιατί οι προβολείς δεν έχουν δυνατότητα αναπαραγωγής ήχου (όπως πχ οι τηλεοράσεις)

Από την άλλη, οι βιντεοπροβολείς δεν είναι αυτό που λέμε plug ‘n play.
Απαιτούν κάποιες επιπλέον γνώσεις που μας βοηθούν στην φάση τοποθέτησης και ρύθμισης και σίγουρα είναι πιο ευαίσθητοι σε σκόνες/καπνό σε σχέση με τις τηλεοράσεις.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η μέση διάρκεια ζωής στις λάμπες των προβολέων είναι περίπου οι 2000 ώρες (και μέσο κόστος αντικατάστασης τα 300+€), εκτός και αν μιλάμε για τους πολύ ακριβούς προβολείς που δεν έχουν κλασικές λάμπες αλλά led (με υπέροχη εικόνα και μεγάλη διάρκεια ζωής αλλά κόστος πάνω από 10 χιλιάδες €)

Όμως η μαγεία του κινηματογράφου (πολλές ίντσες οθόνη, πάνω από 80″) επιτυγχάνεται μόνο με προβολέα και αξίζει κανείς να προχωρήσει προς τα εκεί!

Είναι δε χρήσιμο να γίνει μέλος σε εξειδικευμένα forum τεχνολογίας (πχ http://www.avsite.gr) όπου μπορεί κανείς να βρει χρήσιμες πληροφορίες και να συζητήσει τις απορίες του ώστε να λάβει απαντήσεις που θα του λύσουν τα χέρια.

Δεν υπάρχει θέμα συμβατότητας προβολέα με άλλα μέσα.
Είτε αυτά είναι προϊόντα της Apple είτε οποιασδήποτε άλλης εταιρίας.
Την αγκύλωση της Apple δεν υπάρχει λόγος να την μεταφέρουμε σε άλλους κατασκευαστές.
Όλοι οι βιντεοπροβολείς είναι φτιαγμένοι να δουλεύουν με ό,τι σήμα εικόνας τους στείλουμε.
Το μόνο που ίσως χρειαστεί να ελέγξουμε είναι την μέγιστη ανάλυση που «σηκώνει» το πάνελ αν σκοπεύουμε να το χρησιμοποιήσουμε και για παρουσιάσεις (μέσω pc).
Ακόμα και έτσι πάντως, το πολύ πολύ να κατεβάσουμε ελαφρώς την ανάλυση από τις ρυθμίσεις της κάρτας γραφικών……
 
ΔΕΝ υπάρχει πλήθος προβολέων με ασύρματη σύνδεση. Μη παραπληροφορούμε…..
Πέρα από τον Epson EH-TW9000 & 6000, δεν θυμάμαι κάποιον άλλον (με «γήινη» τιμή). Και βεβαίως αναφέρομαι σε προβολείς οικιακής χρήσης για home cinema (όχι παρουσιάσεων και χαμηλής ανάλυσης στα πάνελ τους)
Αφενός μέσω wifi θα είχαμε θέματα με αρχεία υψηλού bit rate (πχ ταινίες 1080p ή ακόμα χειρότερα αν ήταν και 3D), αφετέρου και πάλι δεν θα γλιτώναμε τα καλώδια.
Σίγουρα θα είχαμε ένα καλώδιο τροφοδοσίας (ρεύμα).
Με τα δεδομένα του 2012, θα έλεγα πως ένα HDMI 1.4 και ρεύμα, είναι υπεραρκετά.
Το wifi προς το παρόν το ξεχνάμε (και θεωρώ πως το ξεχνάμε για αρκετό καιρό) γιατί είναι βολικό μόνο για περίπτωση παρουσιάσεων (pdf, power point, jpeg) αλλά όχι για ταινίες υψηλής ανάλυσης.
(ορίστε και ένα link για να επιβεβαιώσετε το θέμα wifi:
http://pcworld.about.net/magazine/2101p042id107489.htm)