Οι μεσημβρινοί και οι παράλληλοι είναι νοητές γραμμές, που επινοήσαμε προκειμένου να μπορούμε να προσδιορίσουμε τη θέση μας πάνω στην επιφάνεια της Γης, χρησιμοποιώντας ένα σύστημα κοινό για όλο τον κόσμο.
Παράλληλοι ονομάζονται νοητοί κύκλοι, οι οποίοι βρίσκονται κάθετοι στον άξονα της Γης. Μεγαλύτερος από αυτούς είναι ο Ισημερινός, ακριβώς επειδή περνάει από το μέσο της Γης. Μ’αυτό τον τρόπο την χωρίζει σε δύο ίσα ημισφαίρια: στο βόρειο(όπου βρισκόμαστε κι εμείς) και στο νότιο. Γενικά οι παράλληλοι εκφράζουν τη θέση ενός τόπου σε σχέση με τον Ισημερινό και μετριούνται σε μοίρες του τόξου από 0 – 90ο σε κάθε ημισφαίριο. Με τη βοήθειά τους προσδιορίζεται το γεωγραφικό πλάτος ενός τόπου, το οποίο με τη σειρά του διακρίνεται σε βόρειο γεωγραφικό πλάτος (δηλ. βόρεια του Ισημερινού) και σε νότιο γεωγραφικό πλάτος (νότια του Ισημερινού).
Μεσημβρινοί ονομάζονται νοητά ημικύκλια που εκτείνονται από τον ένα πόλο της Γης στον άλλο. Μεγαλύτερος μεσημβρινός είναι αυτός του Γκρίνουιτς (ή Πρώτος Μεσημβρινός), ο οποίος, όπως αποκαλύπτει και το όνομά του, περνάει ακριβώς επάνω από το αστεροσκοπείο του Γκρίνουιτς στο Λονδίνο. Γενικά οι μεσημβρινοί εκφράζουν τη θέση ενός τόπου σε σχέση με τον Πρώτο Μεσημβρινό και μετριούνται σε μοίρες 0 – 180ο ανατολικά του Γκρίνουιτς και από 0 – 180ο δυτικά του Γκρίνουιτς. Με τη βοήθειά τους προσδιορίζεται το γεωγραφικό μήκος ενός τόπου, το οποίο με τη σειρά του χωρίζεται σε ανατολικό και δυτικό. 
Το γεωγραφικό πλάτος και το γεωγραφικό μήκος ενός τόπου μαζί προσδιορίζουν τις γεωγραφικές συντεταγμένες του τόπου αυτού και οι οποίες αποτελούν ταυτότητα του τόπου αυτού πάνω στην επιφάνεια της Γης.
Εν ολίγοις οι παράλληλοι και οι μεσημβρινοί είναι γραμμές που τραβήξαμε πάνω στη Γη, έτσι ώστε να είναι ευκολότερος ο προσδιορισμός της θέσης ενός τόπου πάνω της.